Sony A7R IV: grootse 61 megapixels fullframe camera

Sony heeft de nieuwe A7R IV gelanceerd (de opvolger van de populaire Sony A7 RIII) en wil hiermee de koppositie verstevigen. Lukt dat? Wat zijn opvallende nieuwe specificaties van deze fullframe systeemcamera? Hoe verhoudt deze zich tot de topcamera’s van Canon en Nikon, zoals de Canon EOs 5D Mark IV, 5DSR of de Nikon D850? En tot medium formaat camera’s? Is het een aanrader of niet? Voor alle duidelijkheid, ik heb de camera nog niet zelf getest. Dus ik zal het ook geen volledige review noemen.

Goed om te weten en uniek, alle adviezen over camera’s & lenzen op dit blog zijn 100% onafhankelijk. Geen belangen bij je aankoop, geen links naar of banden met camerawinkels. Omdat het heel moeilijk blijft keuzes te maken kan jij gratis persoonlijk aankoopadvies op maat krijgen :). Er staan al 2400+ reacties op het blog.

Voor je verder leest raad ik je aan om Gratis het boek De 10 Bouwstenen van Betere Fotografie te downloaden >>(klik op het geel). Ontdek de 10 onmisbare stappen voor betere fotografie, ontvang als je wil persoonlijk aankoopadvies over een systeemcamera op maat, krijg op 1 overzichtelijk A4 in redenen om voor een spiegelreflex of juist een systeemcamera te kiezen, mijn allerbeste aankoopadvies over de Creatieve Lens (betaalbaar en geen verkoop van lenzen), tips over camera-instellingen en boordevol inspirerende voorbeeldfoto’s met duidelijke uitleg.

Eerste 35 mm fullframe camera met 61 megapixel sensor

Voor lange tijd was de Canon EOS 5DSR de 35 mm fullframe camera met 50 megapixels, de hoogste resolutie. Sony komt nu met een 61 megapixels sensor en niet alleen dat. Ook andere specificaties zijn vooruitstrevend te noemen.

Sony claimt dat de camera ook heel goed presteert bij hoge ISO-waarden, dat wil zeggen weinig ruis produceert. Het is algemeen bekend dat Sony camera’s op dit gebied goed presteren. En dat ook Nikon gemiddeld beter scoort op dit punt dan Canon (dit schrijft een Canon gebruiker. Nou ja, nog wel…).

Wat heb je nu aan 61 megapixels? Dat zullen sommige mensen beweren. Het is waar dat veel mensen dit zeker niet nodig hebben. Wie echt grote afdrukken levert heeft er profijt van maar ook wie meer mogelijkheden wil hebben op te ‘croppen’, achteraf de foto bijsnijden en toch nog genoeg megapixels overhouden.

26,2 megapixels APS-C cropmogelijkheid

Als je de optie gebruikt om in “APS-C Cropmodus” te werken, dan houd je nog steeds 26 megapixels over en win je dus 1,5x aan bereik met je lenzen. Dit is bijvoorbeeld interessant voor wie houdt van wildlife- of sportfotografie. En zeker ook bij vogelfotografie, waar je heel vaak lengte tekort komt. Zie ook verderop, waar je ontdekt wat deze ‘cropmode’ betekent voor de autofocus…

Pixel shift mogelijkheid voor 240 megapixel foto’s 

Er is een speciale mogelijkheid om op basis van 16 foto’s (later met software) foto’s te maken met een resolutie van een bizarre 240 megapixels. Dit zal tot scherpe foto’s leiden bij extreem grote afdrukken. Hiervoor zal je Sony’s Imaging Edge programma moeten gebruiken. Samenvoeging gebeurt niet in de camera. Ook is de kleinste trilling bij 1 van de 16 foto’s al een probleem. Er mag ook geen beweging tussendoor zijn. Sommige reviewers roepen dat het voor landschap wat zou zijn, maar in bijna elke landschapssituatie beweegt er wel iets. Deze speciale optie zullen ook weinig mensen nodig hebben.

Autofocus

567 fase-detectie AF-punten die 74% van het beeld beslaan en 425 contrast-AF punten. Dit betekent dat een groot deel van het beeld wordt afgedekt met scherpstelpunten, 74% dus.

Ook is de tracking van de Sony A9 gebruikt in de A7 RIV, dat betekent ook Real-time Eye AF. De camera kan daarmee op het oog blijven scherpstellen (tracking) waardoor er meer foto’s scherp zullen worden bij snel bewegende onderwerpen. Dit kan ook worden toegepast op dieren, Animal Eye AF. Dit geldt voor fotografie, Eye AF geldt niet voor video bij dieren. Wel bij mensen.

Omdat de camera dan het onderwerp blijft volgen door de scherpstelpunten (dit kan dus door 74% van het beeld) kan je zelf meer aandacht besteden aan (verschillende) composities. De technologie van de Sony A9 heeft zich op dit punt al een tijd bewezen, zeker na de update dit voorjaar.

Ook de optie van Animal Eye AF is natuurlijk zeer welkom bij natuurfotografen, hierbij kan de camera het oog volgen van wildlife.

Autofocus bij APS-C cropmode

Gebruik je de APS-C cropmode, dan krijg je dus alsnog 26,2 megapixels. En mooi is dat de scherpstelpunten dan praktisch het gehele beeld afdekken. Dat betekent voor de tracking dus: zolang je het onderwerp in de zoeker ziet, zal de camera het onderwerp kunnen blijven volgen. Met uitzondering van de uiterste rechter- en linkerzijde van het beeld maar dat is sowieso te krap op de kant.

Snelheid: 10 foto’s per seconde 

De A7 RIV maakt 10 foto’s per seconde (61,2 megapixels groot; compressed RAW) met behoud van volledige autofocusmogelijkheden, dus ook het volgen van bewegende onderwerpen. Met continu opnamen kan je ongeveer 7 seconden aaneengesloten doorgaan tot de buffer volraakt. De buffer kan 68 foto’s hebben (Compressed RAW of JPEG). Sony claimt dat de buffer sneller leegt dan bij de voorganger. De grootte van de buffer is 1,5 keer verbeterd ten opzichte van de voorganger, de A7R III.

Om 10 fps te halen moet je wel de mechanische sluiter gebruiken. De elektronische sluiter (die is volledig silent tenzij je die anders instelt) haalt 7 foto’s per seconde.

Fotografeer je in APS-C cropmode, dan zou je ongeveer 15 seconde lang door moeten kunnen gaan met vuren in continu-opnamen, dat dit langer is komt natuurlijk omdat de foto’s dan 26,2 megapixels per stuk zijn in plaats van 61,2 megapixels.

10 foto’s per seconde is wat mij betreft zeker niet verkeerd. Natuurlijk is de Sony A9 met 20 foto’s per seconde (ook compressed RAW) sneller en nog meer gericht op sport, wildlife of vogels maar 10 foto’s per seconde maakt de camera zeker meer allround. Meer nog dan bijvoorbeeld de Canon EOS 5D Mark IV die 7 foto’s per seconde maakt. De Nikon D850 maakt 7 foto’s per seconde en 9 per seconde als je een batterygrip toevoegt.

Vergelijk, de Canon EOS 5DSR (op dit moment nog de 35 mm fullframe camera met de  hoogste resolutie: 50 megapixels) maakt zo’n 4,5 foto per seconde en is daarom niet serieus bruikbaar voor sportfotografie of wildlife.

Dynamisch bereik: 15 stops

Sony claimt dat de camera 15 stops dynamisch bereik heeft. Het dynamisch bereik is kort gezegd het grootste verschil tussen het lichtste deel in de foto en het donkerste deel dat de camera toch nog met details kan vastleggen. Onze ogen hebben nog altijd een beter dynamisch bereik dan camera’s. Hoe meer dynamisch bereik een camera heeft, hoe beter je lastigere lichtsituaties de baas kan. Toch zal ook 15 stops niet genoeg zijn om in situaties met een echt groot verschil tussen lichte en donkere delen 1 foto te kunnen maken met behoud van zowel details in de lichte als de donkere delen, ook dan zul je nog terug moeten grijpen op HDR of grijsverloopfilters.

Wel is het van belang te beseffen dat wanneer je ‘compressed RAW’ foto’s maakt, je niet dit dynamische bereik behaalt. En compressed RAW is juist wel weer nodig om de snelheid van 10 foto’s per seconde te behalen.

De Canon EOS 5D Mark IV (ook in mijn bezit en zo’n 13,5 stops dynamisch bereik) was ten opzichte van de 5D Mark III zeker een verbering qua dynamisch bereik maar legt het af tegen de Sony A7R III en zeker ook tegen de Sony A7R IV. De 5DSR is nog wat ouder en scoort nog wat lager. De Nikon D850 scoort qua dynamisch bereik beter dan de 5D Mark IV en de 5DSR maar kan ook niet tippen aan de nieuwe Sony A7R IV als het gaat om dynamisch bereik.

Met name voor wie doet aan landschapsfotografie (en architectuurfotografie) is meer dynamisch bereik extra prettig. Je krijgt dan relatief vaak te maken met lastige lichtsituaties. Natuurlijk is het een algemeen voordeel dat ook bij andere onderwerpen handig is.

5,76 miljoen Ultra-XGA OLED Tru-Finder (elektronische zoeker)

De elektronische zoeker is verbeterd ten opzichte van de voorganger, dit moet zorgen voor een prettiger, meer gedetailleerd, contrastrijk en realistisch zoekerbeeld. Zeker wie langer door het beeld moet kijken (denk aan natuurfotografie) profiteert hier extra van. Dit is 1,6x hoger dan bij de A7R III. Je kan kiezen tussen standard of high (resolutie) en tussen een verversing van 60 keer per seconde of 120 keer.

Ga je high speed schieten met 10 fps dan kan je niet de  volledige kwaliteit benutten van de viewfinder. Je krijgt dan wel de hogere refreshrate.

5-assige beeldstabilisatie

Effectiviteit zou 5,5 stops zijn volgens Sony.

Video

Nieuw is dat in video de realtime Eye AF ook werkt, dit betekent dat de camera automatisch op het oog kan blijven scherpstellen als het onderwerp beweegt. Touchscreen zou hierbij ook gebruikt kunnen worden. Op het moment dat je met touchscreen een persoon aanwijst kan realtime Eye AF worden geactiveerd. Dit is krachtig voor wie filmt (zeker als je een gimbal draagt) want het was niet altijd makkelijk om op de juiste plaats te blijven scherpstellen.

Toch is de A7R IV meer gericht op fotografie dan op video. Slowmotion mogelijkheden zijn wat beperkt, wel 4k maar geen 60 fps. Dit valt mensen tegen. Voor video is het waarschijnlijk wachten op een nieuwe body in de A7S-serie.

Kritiek op het menu

Het menu van Sony geniet al langere tijd kritiek, het zou niet erg overzichtelijk zijn en vooral zou je bij ceel camera’s niet door middel van touchscreen kunnen switchen tussen de verschillende tabs. Dit is ook bij de A7R IV het geval en dat is minder gebruiksvriendelijk. Het menu is wel goed “customizable”.

Verbeterde ergonomie

De camera is qua vormgeving verbeterd. De grip is bijvoorbeeld dieper zodat deze beter in de hand ligt. Het joystickje is iets veranderd en ook de knoppen zijn wat verbeterd.

Weathersealing

Kritiek op de A7 RIII was de weathersealing, dit is verbeterd bij de A7R IV. De camera heeft nu een betere afdichting tegen nattigheid en stof. Dit is natuurlijk belangrijk voor wie de camera voor lanmdschapsfotografie of wildlife wil gebruiken. Voor mij is dit ook een belangrijke eigenschap, wat minder zorgen hoeven maken over afdichtingen.

2 UHS II geheugenkaarten

Nieuw is dat beide slots nu UHS II geheugenkaarten ondersteunen, dit zijn snelle slots die in combinatie met een snelle geheugenkaart meer data per seconde kunnen wegschrijven. Dit past ook bij de 61 megapixel sensor die natuurlijk meer data geeft.

Moderne connectiemogelijkheden

De camera beschikt over moderne connectiemogelijkheden.

Nadelen Sony A7R IV

• geen kantelbaar LCD (onhandig voor filmen van jezelf)
• Touchscreen is minder dan bij Nikon en Canon systeemcamera‘s
• Menu zijn nog steeds vrij complex en niet altijd even doorzichtig
• Niet mogelijk om op een lagere resolutie te fotograferen (bijv. Medium RAW). Bijvoorbeeld omdat sommige mensen geen 61 MP nodig hebben over een laptop hebben die het niet goed aan kan. De super 35 mm cropmode geeft 26 megapixels maar dan krijg je dus een gecropt beeld en mis je weidsheid
• Het duurt lang om een volle buffer van 68 foto’s te legen (compressed RAW of JPEG). Bij sport of wildlife kan dit een probleem worden.
• Kwaliteit van de viewfinder (heel hoog) kan je niet volledig benutten als je 10 foto’s per seconde wil maken.
• 10 fps is alleen te halen met mechanische sluiter; met elektronische sluiter (stille) is het 7 foto’s per seconde
• Video opties zijn wat teleurstellend (4k maar geen 60 fps). Eye AF is wel heel mooi voor video.

Belangrijkste specificaties Sony A7R IV systeemcamera + Video:

Dit filmpje van Sony zelf is niet heel objectief natuurlijk 😉

Geef jouw mening over de Sony A7R IV en help anderen