Insecten fotograferen is ontzettend fascinerend. Denk aan vliegjes, lieveheersbeestjes, bijen of wespen en andere kleine beestjes. Het brengt je ongelofelijk dichtbij het onderwerp van je foto en laat je details van deze kleine diertjes zien die je met het blote oog nooit waar zou kunnen nemen. Je hebt dan ook echt de juiste apparatuur hiervoor nodig om deze prachtige minuscule details vast te kunnen leggen.

De vraag is dan, welke lens past daar het beste bij? Wat voor macro lens geeft de meeste vergroting? Wat zijn goedkope en lichte alternatieven om ook veel details te fotograferen? 

In dit artikel beantwoord ik deze vragen en leg ik uit wat belangrijke eigenschappen zijn van macrolenzen voor insecten,

Voor je verder leest raad ik je trouwens aan om Gratis het boek De 10 Bouwstenen van Betere Natuurfotografie te downloaden >>(klik op de gele tekst).

Ontdek de 10 onmisbare stappen voor krachtige & creatieve fotografie, mijn allerbeste aankoopadvies over de Creatieve Lens (betaalbaar en 100% onafhankelijk), voorkom een miskoop door aankoopadviezen, 50+ inspirerende foto’s met uitleg erbij.

Goed om te weten en uniek, alle adviezen over camera’s & lenzen op dit blog zijn 100% onafhankelijk. Geen belangen bij je aankoop, geen links naar of banden met camerawinkels. Ook word ik op geen enkele wijze gesponsord door cameramerken.

Ongelooflijke details van een vlieg...

Inhoud

Macrolenzen

Wat is een macrolens? Op zich kan je elke lens gebruiken om een foto van een insect te maken. Maar om dit kleine diertje levensgroot op de foto te kunnen krijgen met al zijn details, daar heb je echt een macro lens voor nodig. Macrolenzen lijken in veel opzichten op normale camera lenzen, maar hebben een paar uiterst belangrijke verschillen.

Wat deze soort lenzen bijzonder maakt, is dat ze hetgeen wat voor de lens staat, op ware grootte vastleggen. Dat wil dus zeggen dat wanneer jij een foto maakt van een vlinder van één centimeter, het ook één centimeter van het gebied van je camerasensor in beslag neemt.

Dit wordt er bedoeld wanneer er gesproken wordt over een vergrotingsfactor van 1:1. Hierdoor is het mogelijk om de kleinste details, die normaliter niet met het blote oog te zien zijn, haarscherp vast te leggen op een foto. Om deze reden zoek je bij de beste macro lens naar een vergrotingsfactor van 1:1 of zelfs nog groter, 2:1. 

Macrolenzen met de meeste vergroting?

Een tweetal leuke en zeer gespecialiseerde lenzen om hier even bij te benoemen zijn de Canon MP-E65mm f/2.8 1-5x Macro Lens en de Laowa 25mm f/2.8 2.5-5x Ultra-Macro lens. Deze verassende lenzen zijn niet wat je in de eerste instantie zou verwachten. 

Bij een 25mm lens denk je namelijk toch al snel aan een dun pannenkoek lensje die nog compacter is dan de gemiddelde 50mm lens, maar het tegendeel is waar. Met zowel een voor- als nadeel, de lens blijft namelijk altijd op dezelfde afstand van het onderwerp, je zal dus de body dichterbij of verder van het onderwerp af moeten brengen wat soms best lastig zal zijn en zeker in de praktijk even wennen is. 

Maar het resultaat is er zeker, want met vergrotingen tot 5x kan je de meest bizarre details van kleine insecten tot leven brengen en ziet een gewone bromvlieg of een huisspin eruit als een monster wat je regelrecht uit een horrorfilm hebt getrokken. Of uit een speelgoedwinkel, afhankelijk van welk insect je voor de lens hebt.

De brandpuntafstand is een van de hoofdeigenschappen van een goede macro lens. Een macro lens is geoptimaliseerd voor een maximale scherpte bij de dichtstbijzijnde brandpuntinstelling, waar een normale lens is ontworpen voor een maximale scherpte bij onderwerpen die verder van de lens af staan. 

Hoe langer de brandpuntsafstand, hoe geschikter voor insecten. Dan kan je ietsje verder van je onderwerp af blijven om toch vergroting te bereiken. Echter met de gespecialiseerde lenzen die ik hierboven noemde zit je al snel dicht op je onderwerp.

Daarnaast zijn macrolenzen ontworpen voor een gelijkmatige scherpte over het hele beeldveld. Dat betekent dat zo lang iets op de juiste afstand van de lens is, het haarscherp op de foto staat, zelfs in de hoeken. 

Beeldstabilisatie speelt ook een belangrijke rol bij macrolenzen. Omdat je zo dicht op een voorwerp scherpstelt is het over het algemeen wel raadzaam om een statief te gebruiken om de slagingskans van je foto te verhogen door menselijke trillingen weg te nemen. Deze trillingen kunnen de scherpte van je foto namelijk beïnvloeden. Het kan wel uit de hand maar het is opletten, gebruik dan korte sluitertijden. En bij weinig licht is een statief zeker het beste (ochtend of avond).

Soms is het is het in de praktijk niet erg handig om met een statief te werken, bijvoorbeeld omdat je deze moeilijk neer kunt zetten of omdat je bewust vliegende insecten wilt fotograferen. Dan komt beeldstabilisatie erg van pas. Niet elke macrolens heeft dit dus let hier goed op bij aanschaf van een macro lens als dit je voorkeur heeft. 

Weet dat veel camera body’s tegenwoordig ook wel beeldstabilisatie in de body hebben ingebouwd. Alleen dit komt vaker bij systeemcamera’s voor als bij spiegelreflexcamera’s. Zeker als je een body hebt zonder beeldstabilisatie is het wel aan te raden een lens aan te schaffen die dit wel heeft zodat je ook nog goed uit de hand kunt fotograferen als dat nodig is. 

Foto: Jeroen van Rie

Tussenringen: goedkoop maar goed alternatief?

Macrolenzen kunnen best wel duur zijn in aanschaf en ook redelijk zwaar om mee te moeten slepen. Tussenringen zijn een goedkoop en redelijk goed alternatief als investeren in een nieuwe macro lens geen mogelijkheid is. Tussenringen zijn speciale, vrij eenvoudige ringen van kunststof en metaal die je tussen de lens en de camera in bevestigt. 

Deze plaatsen de lens verder van de sensor af waardoor de vergroting sterker wordt, helaas ten koste van de hoeveelheid licht die de camera binnen komt. 

Dat maakt dat tussenringen een betere oplossing zijn voor lichtsterke lenzen met een korte brandpuntafstand, zoals een 50mm lens, dan voor een macrolens met een brandpuntafstand van 100mm of meer. Je kan ook meerdere ringen combineren. Dan krijg je extremere effecten en dus meer details van insecten voor een relatief lage prijs. Een set tussenringen heb je denk ik wel voor rond de 100 euro.

Het werken met een variabele vergroting is misschien zelfs nog interessanter. Wanneer je een omkeerring op de body van je camera bevestigd kan je daarna de lens achterstevoren bevestigen. Hierdoor krijg je een extra vergrotingseffect. 

Het nadeel van de lens andersom gemonteerd gebruiken is alleen dat je geen elektronische (en dus automatische) controle meer hebt over de diafragma instellingen van de camera. Dit zal je handmatig moeten gaan doen en dat maakt deze manier van foto’s maken helaas minder geschikt voor beginners.

Closeup-filters?

Closeup-filters zijn een soort vergrootglazen die je op de voorzijde van je lens schroeft net als een UV filter. Deze filters bestaan alleen uit een stuk gebogen glas welke het licht zo ombuigt dat het een vergroting veroorzaakt. In tegenstelling tot wat de naam suggereert, deze filters filteren geen licht, ze buigen het enkel om zodat je onderwerp groter lijkt. 

Closeup-filters zijn dan ook niet helemaal te vergelijken met macrofotografie maar wel een mooie manier om voor weinig geld aan de slag te kunnen met macrostijl fotografie. 

Ze hebben wel zo hun beperkingen, ze doen namelijk niets anders dan de minimale scherpstelafstand van je lens inkorten, net als een vergrootglas. Hierdoor zijn deze filters niet geschikt voor gebruik buiten macrostijl fotografie. En om eerlijk te zijn, hoewel je er mooie resultaten mee kan behalen, het zal op geen enkele manier kunnen tippen aan het kunnen van een echte macrolens. Je kan namelijk scherpte verliezen met close-up filters. Dat is het belangrijkste nadeel.

Ontvang nu gratis het boek de 10 Bouwstenen van Betere Natuurfotografie & Ontdek de Creatieve Lens

Gratis Natuurfotografie Boek downloaden >> (klik op het geel)

• In deze 10 onmisbare stappen naar krachtige en creatieve natuurfotografie
• Duidelijke uitleg met 50+ inspirerende voorbeeldfoto’s met uitleg
• 50 pagina’s waardevolle tips
• Incl. E-book “Ontdek de Creatieve Lens”, nr. 1 aanrader (betaalbaar & geen verkoop van apparatuur)
• Sfeervolle voorbeeldfoto’s van cursisten, met deze lens gemaakt
• Ontvang gratis persoonlijk aankoopadvies op maat: 100% onafhankelijk

Wil jij je echt goed en snel ontwikkelen?

Volg mijn VIP Begeleidingsprogramma >>. Toegang tot alle 300+ Videolessen, stap-voor-stap uitleg, unieke Real-time Praktijkvideo’s (100% meekijken met mijn camera), Maandelijkse Inspiratie-opdracht, Maandelijkse Fotofeedback Video’s, deel foto’s met elkaar in de dagelijks actieve Kijk & Zie Community. Nu met extra Videocursussen.

Meer populaire artikelen 

• Macrofotografie voor beginners
• Beste accessoires voor macrofotografie
• Beste macrolens voor Canon
• Beste macrolens voor Nikon
• Beste macrolens voor Sony
• Beste macrolens voor Fujifilm
  
  
• Welke lens moet je kopen?
• Welke flitser moet ik kopen?
• Beste compactcamera
• Welk statief moet ik kopen?

Stel onderaan je vragen over een macrolens voor insecten & krijg persoonlijk aankoopadvies op maat   

Scroll naar beneden. 

• Ik reageer persoonlijk op jouw vraag (die met dit artikel te maken heeft) en ben 100% onafhankelijk. Er is geen belang bij wat jij koopt.
• Geef even genoeg informatie (hoe meer, hoe beter): je camera en lenzen die je hebt, wat je wil fotograferen en in welke omstandigheden (ook binnen?) en wat je budget ongeveer is.