Motorsportfotografie: 10 tips voor betere actiefoto's

Jarno van Osch

Wil je een (nieuwe) uitdaging op het gebied van sportfotografie? Ga dan eens aan de slag met motorsport, een tak van sport waar je continu close op de actie zit. Het zal wellicht enige tijd duren voordat je met mooie, dynamische beelden naar huis gaat, maar als dan dat moment eenmaal daar is… Ga dus richting het circuit en schiet erop los. Met tien tips probeer ik je alvast de goede richting op te sturen.

Voor je verder leest raad ik je trouwens aan om Gratis het boek De 10 Bouwstenen van Betere Fotografie te  downloaden  >>(klik op de gele tekst).

Ontdek de 10 onmisbare stappen voor krachtige & creatieve fotografie, mijn allerbeste aankoopadvies over de Creatieve Lens (betaalbaar en 100% onafhankelijk), voorkom een miskoop door aankoopadviezen, 50+ inspirerende foto’s met uitleg erbij.


1. Sluit gevaar uit

Ik begin maar gelijk met de belangrijkste tip en dat is dat je altijd moet zorgen dat je op relatief veilige plekken staat te fotograferen. Motorsport is onvoorspelbaar, zeker als een coureur de volledige controle over zijn motor kwijtraakt. En ja, dat gebeurt ook wel eens. Houd je dus aan de regels en gebruik je gezonde verstand. Bij officiële wedstrijden zijn er altijd wel baancommissarissen die je terecht wijzen als je te dicht op de actie staat. Ben je niet geheel zeker of je op een bepaalde plek mag staan, vraag het dan. Bij trainingen of amateurwedstrijden kan het minder duidelijk zijn waar je mag fotograferen. Sta liever wat verder van de actie af, want je wilt toch graag nog een volgende keer met je camera aan de baan kunnen staan. Deze tak van fotografie vraagt dus de nodige aandacht op het gebied van veiligheid.

2. Ga aan de slag met panning

Om bewegende motoren scherp in beeld te kunnen krijgen, moet je een bepaalde techniek onder de knie krijgen. En dat is meetrekkende foto’s maken, oftewel panning genoemd. Je behoort het object met de camera te volgen, met de juiste snelheid. Dat vergt veel oefening. Belangrijk is om zo stabiel mogelijk te staan. Gebruik je lichaam op de juiste wijze, zodat jij en je camera gemakkelijk kunnen draaien. Om extra stabiliteit te ontvangen, kan het handig zijn om een monopod te gebruiken. Zeker een aanrader als je flinke lenzen op je body schroeft.

3. Begin met een korte sluitertijd

Uiteraard wil je snelheid in de beelden brengen, maar dat vergt tijd. Leer eerst scherpe beelden te schieten met hoge sluitertijden. Begin bijvoorbeeld met een 1/1600e en kijk of dit werkt. Let wel op, de scherpte kun je pas echt goed beoordelen op je computer of laptop. Beelden lijken op het kleine schermpje van je camera al snel redelijk scherp, maar bij thuiskomst blijkt ‘de scherpe vangst’ dan toch tegen te vallen. Als je tevreden bent op een bepaalde sluitertijd, dan kun je een volgende keer eens proberen om wat lager te gaan zitten. Het ligt uiteraard ook nog aan de snelheid van de motor. Komt ie voorbij met 40 kilometer per uur of moet je de motor zien vast te leggen met een snelheidje van 160 kilometer per uur. Dat maakt een flink verschil. Pas je sluitertijd daarop aan.

4. Koop goede lenzen, belangrijker dan je camera

Zoals bij veel takken van fotografie zijn de lenzen belangrijker dan de body. Aangezien je voornamelijk buiten fotografeert, is het fijn om lichtsterke lenzen te gebruiken. Een klein nadeel, dit zijn meestal de duurdere lenzen. Let ook goed op beeldstabilisatie, want dat kan een hogere slagingskans opleveren. Op wegracecircuits sta je vaker verder van de actie af, waardoor je meer afstand moet zien af te leggen. Met een brandpuntafstand van 200 mm is het dan al vrij lastig werken. Je kunt uiteraard de lens een beetje helpen, met relatief goedkope oplossingen. Zet bijvoorbeeld een extender tussen de lens en body. Je verliest op deze manier helaas wat licht, soms wel twee stops. Houd daar dus rekening mee. Een andere manier om meters te winnen, is het gebruik van een spiegelreflexcamera met crop-factor. Een goede sportcamera in deze categorie is bijvoorbeeld de Canon 7D Mark II. Je ontvangt dan een snelle autofocus en schiet met tien beelden per seconden. Dat maakt het leven van een motorsportfotograaf zeer aangenaam. En de crop levert je dus een mooi extraatje op. Met een 200 mm-lens zit je dan op 320 mm. Tel daar dan bijvoorbeeld een extender bij op en je hebt waarschijnlijk de mogelijkheid om de coureurs ‘close’ in beeld te brengen.

5. Snelle autofocus

Een goede camera helpt je uiteraard om met mooie beelden thuis te komen, maar is niet direct een noodzaak. Er zijn wel twee zaken die bij motorsportfotografie goed van pas kunnen komen als je camera daarover beschikt: een snelle autofocus en een hoog aantal beelden per seconde. Door de snelheid van de motoren wordt jouw taak, een mooi beeld maken, vrij moeilijk. Deze functies helpen je, vooral de autofocus. Als je camera snel scherpstelt terwijl je een motor ‘meetrekt’, dan is de kans groter dat je scherpe foto’s schiet. Je gaat ook merken dat een motor met veel contrasterende kleuren gemakkelijker vast te leggen is, omdat de autofocus een handje geholpen wordt door het grotere verschil in kleuren.

6. Verdiep je in motorsport

Meestal heb je al een voorliefde voor een bepaalde tak van fotografie voordat je ermee aan de slag gaat. Zo niet, leer dan bijvoorbeeld de gebruiken van een coureur of de indeling van een wedstrijddag. En blijf ook vooral goed kijken, zeker als je op een voor jou nieuw circuit bent. Ontdek meerdere punten langs de baan en kijk of het je mooie beelden kan opleveren. Kijk ook waar andere fotografen gaan staan, maar volg niet automatisch. Soms moet je op bepaalde, drukke plekken staan om het wedstrijdbeeld te vangen, maar meestal is het ook mogelijk om dat vanuit een ander standpunt te doen. En als je de professionele motorsport volgt, is het ook fijn om te weten wie je gefotografeerd hebt. Zorg dat je bijvoorbeeld een tijdlijst kan krijgen. Dan kun je achteraf nog zien wie er op je foto staat, mocht je de namen en nummers niet uit je hoofd kennen.

7. Creatief met motoren

Zojuist al aangegeven, fotografen hebben bij de motorsport nogal de neiging om bij elkaar te gaan staan. Zelf probeer ik die plekken wat meer te vermijden, want creatieve beelden maak je daar vaak niet. De reden, iedereen kent namelijk het geijkte plaatje vanaf dat punt. Blijf dus in beweging, zeker als je een vrije rol kunt innemen. Als professional kan het voorkomen dat je een wedstrijdbeeld moet vastleggen, maar als dat niet het geval is, ga nieuwe punten ontdekken. Een circuit is vaak vrij lang en is vanaf meerdere manieren te bekijken. Laag of juist een hoog standpunt. De coureur groot in beeld of juist als een klein stipje. Er zijn vele manieren om te spelen met motorsportfotografie.

8. Kijk goed naar voorbeelden & probeer EXIF te achterhalen

Een goede oefening die je gewoon thuis kunt uitvoeren, is het achterhalen van EXIF-informatie van actiebeelden. De EXIF houdt in: de instellingen die gebruikt zijn bij het maken van de foto. Op Flickr vind je genoeg motorsportfotografie en dan kun je vaak zien met wat voor een sluitertijden en diafragma’s gewerkt is. En uiteraard welke camera en lens. Hoe ziet een beeld met een 1/1000e of juist 1/60e eruit? Dat verschil zie je heel snel als je de tijd neemt om eens een avondje wat op het internet te gaan zoeken. Stiekem steek je daar redelijk veel van op.

9. Blijf oefenen 

Let op, het fotograferen van motorsport kan ook frustrerend werken. De kans op geslaagde beelden is zeker in het begin vrij laag. Het vergt de nodige vlieguren om uiteindelijk tot dynamische beelden te komen. Blijf het circuit opzoeken en bedenk ook dat er voldoende plekken zijn om te oefenen. In de lente, zomer en herfst is er elk weekend wel een evenement te vinden op de verschillende circuits. Uiteraard heb je het TT Circuit in Assen en Circuitpark Zandvoort, maar ook op de kartcircuits worden bijvoorbeeld kleine motoren of supermoto’s toegelaten. Daarnaast zijn er genoeg crosscircuits in Nederland te vinden. Let wel op, motocross is nog dynamischer. De ideale lijn voor een crosser verandert namelijk per minuut, waardoor de kans groot is dat ze regelmatig een andere positie op de baan innemen.

10. Loop een dag mee

Je moet natuurlijk een beetje geluk hebben, maar wellicht is er voor jou een mogelijkheid om een dagje mee te lopen met een motorsportfotograaf. Of kijk eens of je iemand kan vinden op Instagram of Flickr. Wellicht willen ze je helpen of kunnen ze een van jouw foto’s reviewen. De kritiek op je beeld gaat je zeker wat brengen. Wees niet bang, want vragen staat vrij. Trek dus gewoon eens die stoute schoenen aan.

Jarno van Osch. Foto: Guus van Goethem

Bekijk voor meer gave, inspirerende motorsportfotografie de Facebookpagina ofInstagram van Jarno.

Ontvang nu gratis het Boek de 10 Bouwstenen van Betere Fotografie

Gratis het boek De 10 Bouwstenen van Betere Natuurfotografie  downloaden  >>(klik op de gele tekst).

  • In deze 10 onmisbare stappen naar betere fotografie
  • Gewoon duidelijk taal & overzichtelijk
  • 50+ pagina’s waardevolle tips
  • Inspirerende foto’s met uitleg erbij
  • Inclusief Snelgids “Ontdek de Creatieve Lens”. Die raad ik bijna iedere beginner aan (100% onafhankelijk, geen verkoop)
  • Sfeervolle voorbeeldfoto’s, met deze lens gemaakt
  • Geldbesparende aanraders/afraders over camera’s & lenzen: voorkom een dure miskoop

Wil jij je echt goed en snel ontwikkelen?

Volg mijn VIP Begeleidingsprogramma >>. Toegang tot alle Videocursussen met stap-voor-stap-uitleg, unieke Real-time Praktijkvideo’s (100% meekijken met mijn camera), Maandelijkse Inspiratie-opdracht, Maandelijkse Fotofeedback Video’s, deel foto’s met elkaar in de dagelijks actieve Kijk & Zie Community. Nu met extra Videocursussen.

Bekijk ook deze artikelen: