Back button autofocus (AF): voordelen, nadelen & instellen

Joris Dijkema

Back button autofocus (AF), een term waar veel beginnende fotografen en soms zelfs al wat meer ervaren fotografen nog nooit over gehoord hebben. In dit artikel gaan we het hebben over wat back button autofocus is, hoe je het instelt op je camera en wat de voordelen en nadelen hiervan zijn. Al nieuwsgierig geworden? Lees dan snel verder!

Voor je verder leest raad ik je trouwens aan om Gratis het boek De 10 Bouwstenen van Betere Natuurfotografie te downloaden >>(klik op de gele tekst).

Ontdek de 10 onmisbare stappen voor betere fotografie, mijn allerbeste aankoopadvies over de Creatieve Lens (betaalbaar en 100% onafhankelijk), voorkom een miskoop door aankoopadviezen, tips over techniek en boordevol 50 inspirerende foto’s met uitleg erbij.

Inhoud

Scherpstellen zonder back button autofocus

Het is erg normaal dat je nog niet gehoord hebt over back button autofocus or hier het fijne niet van weet, als je de camera namelijk uit de doos haalt staat deze optie niet ingeschakeld. Dit moet je zelf doen.

De ‘traditionele’ manier van scherpstellen (focussen) doe je door de sluiterknop half in te drukken. Elke keer als je een foto maakt stelt de camera scherp, maar wat als je niet wilt dat dit gebeurt? Je kan dan back button autofocus gebruiken. Hoe je dit doet en wat voor voordelen dit heeft gaan nu verder op in.

Wat is back button autofocus?

Back button autofocus (of back button focus genoemd) betekent eigenlijk dat jij een knop op de achterkant van je camera (vandaar “back” button) gebruikt waarmee je scherpstelt zónder dat je met die knop ook de foto maakt. Je kan deze knop op een aantal manieren instellen, dit hangt af van welke camera je hebt, hier gaan we zo meteen uitgebreider op in.

Als je back button focus hebt ingesteld kan je met deze knop dus scherpstellen en wanneer je klaar bent om een foto te maken klik je op de sluiter knop, deze maakt vervolgens meteen een foto.

Je koppelt het scherpstellen dus LOS van het afdrukken. Met de ene knop stel je scherp en met de andere knop maak je de foto.

Deze manier van focussen kan enorm handig zijn voor bepaalde situaties. Voor nu gaan we verder met hoe we back button focus instellen.

Wanneer gebruik je back button autofocus?

Back button autofocus is een wat geavanceerdere optie waar je pas wat later naar gaat kijken, de meeste mensen doen dit pas wanneer zij hun camera redelijk goed kennen en weten hoe ze overweg moeten op de handmatige stand.

De back button focus kan echter wel erg handig zijn voor bijvoorbeeld wildlife, dieren, vogels (natuur) of sportfotografie. Sommige mensen kiezen er echter altijd voor om back button focus te gebruiken omdat dit hun meer controle geeft over wanneer er precies gefocust wordt.

zij kunnen erg snel reageren wanneer hun onderwerp beweegt, dit zorgt ervoor dat ze uiteindelijk minder onscherpe foto’s hebben. Sommige mensen kiezen er echter altijd voor om back button focus te gebruiken omdat dit hun meer controle geeft over wanneer er precies gefocust wordt.

Voordelen van Back Button AF op een rij

Het eerste voordeel van back button focussen is dat het snel en betrouwbaar is, je kan namelijk erg snel afwisselen tussen continu autofocus en single shot autofocus zonder hiervoor een hele menu-instellingen te moeten wijzigen. En dit terwijl je de camera in het menu ingesteld hebt op continu autofocus (Nikon, Sony, Fuiji AF-C, Canon AI SERVO en Olympus C-AF).

Je hoeft dus niet meer voor stilstaande onderwerpen AF-S of ONE SHOT (Canon) te gebruiken en voor bewegende onderwerpen ineens halsoverkap te moeten schakelen naar AF-C of AI Servo (Canon).

Juist dit omschakelen gaat namelijk niet vlot en ook niet intuïtief. Hierdoor kan je momenten missen. Persoonlijk heb ik dit ook als frustrerend ervaren en ben ik back button autofocus gaan gebruiken.

Als je de (AF-ON knop; zie verderop over instellen) namelijk ingedrukt houdt blijft de camera scherpstellen, je kan nu dus een bewegend voorwerp blijven volgen. Je hebt vervolgens ook de optie om de knop maar heel even snel in te drukken om maar een keer scherp te stellen op een stilstaand onderwerp.

Een tweede voordeel is dat je de focus eenmaal kan zetten en vervolgens een andere compositie kan aannemen zolang de afstand tussen jou en je onderwerp maar hetzelfde blijft. Je kan dus in de tussentijd je ISO/ sluitertijd of andere instellingen aanpassen en de focus hetzelfde houden. Je hoeft dan niet voor elke foto dus weer opnieuw te focussen (zoals wel gebeurt als jij geen back button autofocus gebruikt).

Ook bij moderne systeemcamera‘s die over goed autofocus tracking beschikken is back button autofocus heel handig. Ik blijf dan de AF-ON knop achterop gewoon inhouden, heb de camera in AF-C staan (Bij canon AI SERVO en bij Olympus C-AF) en dan gebruik ik de ontspankop om de foto’s te maken. Wat is handig? Als de camera eenmaal focus heeft, blijft hij het onderwerp volgen. Er hoeft niet opnieuw scherpgesteld te worden bij elke foto, dit kan zorgen voor verlies van focus en daarmee kostbare momenten.

Nadelen van Back Button AF op een rij

Een eerste nadeel is dat je normaal gesproken – als je je camera in de scherpstelmethode voor bewegende onderwerpen hebt ingesteld (AF-C of AI SERVO bij Canon) met 1 knop (de ontspanknop) zowel focust als afdrukt. Dit kan je in 1e instantie iets sneller maken.

Bij Back button autofocus moet je bijv. bij een vliegende vogel eerst met de duim op de AF-ON knop (zie voor instellen verderop) drukken om te focussen en daarna op de ontspanknop om af te drukken. In de 1e momenten van snelle actie kan je dan wat missen. Daarna ben je wat mij betreft in het voordeel.

Het nadeel van back button autofocus is ook dat het even kan duren voordat je er gewend aan bent, je zal in het begin dan soms ook wel wat schoten missen. Dit om dat je dan vergeten bent te focussen.

Het is dus redelijk om te zeggen dat back button focussen niet de beste techniek is voor beginners omdat het een extra laag aan complexiteit toevoegt. Ik raad het echte beginners af. Als je eenmaal de basis goed onder de knie hebt is het zeker geen slecht idee om back button focus een poging te geven. Hier heb ik zelf dan ook voor gekozen.

Heb jij ook een mooie camera gekocht en wil je hier meer uit halen? Haal meer uit je camera – Gratis de 10 Stappen downloaden >>(klik op de oranje tekst).

Hoe stel je back button autofocus in op je camera?

Canon

Zet alvast de camera op AI SERVO als scherpstelmethode (je hoeft nooit meer ONE SHOT te gebruiken)
Om back button AF in te stellen klikken we als eerste op de menu knop
Vervolgens scrollen we door naar het camera icoontje met de streepjes eronder.
Hier zien wij een aantal “Control Functions” of “C.Fn” we zijn opzoek naar een controle functie voor “Custom Controls” of iets vergelijkbaars (in Nederland kan het heten: “aangepaste bediening”

Eenmaal op de juiste plek hebben we een aantal opties:

0: AF/ AE lock:
Zo komt de camera uit de doos, je activeert hiermee de camera’s meter (lichtmeter, deze kijkt of je foto correct belicht is) en autofocus wanneer je de knop half indrukt. De knop op de achterkant genaamd AF-on of * houdt de focus vast wanneer je deze knop ingedrukt houdt.

1: AE Lock/ AF:
In deze modus is de autofocus “verschoven” naar de knop op de achterkant, je sluiterknop houdt nu de focus vast wanneer je deze half indrukt, op dit moment wordt ook pas de camera’s lichtmeting geactiveerd, deze stopt ook wanneer je de knop loslaat.

2: AF/ AF lock, no AE lock:
Op deze modus focus je nog steeds wanneer je de sluiterknop half indrukt, je zet de focus vast wanneer je de back button knop indrukt. Er is in deze modus geen sprake van AE lock of metering lock, hij zal dus blijven meten of je foto goed belicht is.

3: AE/ AF, no AE lock:
Wanneer je deze modus hebt geselecteerd regelt de back button de autofocus, het verschil met deze en optie 1 is dat de metering niet vastgezet is op de eerste exposure. Je camera blijft checken of je foto goed belicht is.

Praktisch: na instellen uiteindelijk focus je met de “AF-ON” knop (gebruikelijk).

Let wel op dat de besproken functie namen een beetje kunnen verschillen per model, de concepten blijven echter wel hetzelfde. Sommige instap modellen van Canon hebben echter deze optie helemaal niet.

Nikon

Als je op je Nikon model back button AF aan wilt zetten is de eerste stap om de focus modus op continu of AF-C te zetten. Deze optie zorgt ervoor dat wanneer je de back button ingedrukt houdt er continu gefocust wordt.

Vervolgens willen we de knop instellen die voor het focussen zorgt, die zal op de wat duurdere Nikon modellen de AF-ON knop zijn, de AE AF Lock knop kan ook gebruikt worden voor back button AF. Om dit in te stellen doe je het volgende:

Klik op “Menu”
Ga naar “Custom Settings”
Vervolgens moet je de optie “Choose Release” selecteren
Nog steeds in het Custom Settings menu gaan we naar “AF Activation”, hier selecteren we “AF-On only”.

Let op dat deze beschrijving per Nikon model wel enigszins kan verschillen, sommige modellen hebben de optie niet waar andere deze wel hebben.

Sony

Om op een Sony-systeemcamera camera back button focus aan te zetten moeten wij 3 instellingen aanpassen:

We klikken als eerste op de Menu knop waarna we de Custom Settings willen selecteren.
We beginnen bij de “Custom Key Settings”. Als we hier eenmaal zijn willen we de AEL selecteren en vervolgens AF ON kiezen.
Terwijl we nog steeds in het “Custom Key Settings” menu zijn willen we “AF/MF” selecteren en dan de optie “AF/MF Cntrl. Toggle.” kiezen.
Tot slot kiezen we de “AF W/ Shutter” optie en zetten wij deze op “off”.

Fujifilm

Back button AF is per Fuji model een beetje verschillend, de stappen voor de laatste systeemcamera’s zijn als volgt:

Open “Set Up” in het menu
Selecteer “Button/Dial Setting” en kies vervolgens de “Fn/Ae-L/Af-L” instelling. Hierna willen we “AE-L” of “AF-L” toewijzen aan de “AF-ON” knop.
Als laatste willen we in “Button/Dial Setting” “Shutter AF” op “off” zetten.

Als je een Fujifilm camera model hebt met een eigen AF-ON knop (zoals de GFX 50s of de X-H1) dan doe je het volgende:

Open “Set Up” in het menu
Selecteer de “Funtion (Fn) Setting” en zorg ervoor dat “AF-ON” ook daadwerkelijk op “AF-ON” staat.
Vervolgens gaan we naar “Button/Dial Setting”
Als we eenmaal hier zijn willen we “Shutter AF” op “Off” zetten voor zowel “AF-S” als “AF-C”

Olympus

Als je back button AF wilt gebruiken op een Olympus camera moeten wij een aantal dingen instellen:

Als eerste drukken wij op de menu knop
Vervolgens gaan wij naar “Custom Menu A1”
Hierna klikken wij op “AEL/AFL” waarna wij op “S-AF” drukken
Tot slot kiezen wij mode 3

Deze stappen zorgen ervoor dat de taak van het focussen wordt verplaatst naar de AEL/AFL knop, vervolgens kunnen wij ook de metering verschuiven naar deze knop:

We beginnen weer met het drukken op de menu knop
We gaan nu naar “Custom Menu B”
We klikken hier op “Button Functions”
Tot slot selecteren we hier een knop en zetten wij deze op “AEL/AFL”

Ontvang nu gratis het boek de 10 Bouwstenen van Betere Fotografie & Ontdek de Creatieve Lens

Gratis Natuurfotografie Boek downloaden >> (klik op het geel)

In deze 10 onmisbare stappen naar betere natuurfotografie
Duidelijke uitleg met inspirerende voorbeeldfoto’s
50+ pagina’s waardevolle tips
Incl. E-book “Ontdek de Creatieve Lens”, nr. 1 aanrader (betaalbaar & geen verkoop van apparatuur)
Sfeervolle voorbeeldfoto’s van cursisten, met deze lens gemaakt
Ontvang gratis persoonlijk aankoopadvies voor Nikon op maat: 100% onafhankelijk

Wil jij je echt goed en snel ontwikkelen?

Volg mijn VIP Begeleidingsprogramma >>. Toegang tot alle 300+ videolessen, stap-voor-stap uitleg, unieke Real-time Praktijkvideo’s (100% meekijken met mijn camera), Maandelijkse Inspiratie-opdracht, Maandelijkse Fotofeedback Video’s, deel foto’s met elkaar in de dagelijks actieve Kijk & Zie Community. Nu met extra Videocursussen.

Stel onderaan je vragen over back button autofocus

Scroll naar beneden.

Ik reageer persoonlijk op jouw vraag (die met dit artikel te maken heeft) en ben 100% onafhankelijk. Er is geen belang bij wat jij koopt.
Geef even genoeg informatie: je camera en lenzen die je hebt, wat je wil fotograferen en in welke omstandigheden (ook binnen?) en wat je budget ongeveer is.

Naast 10 jaar ervaring in de fotografie en ervaringen van cursisten gebruikte ik deze websites

https://shuttermuse.com
https://www.creativelive.com
https://www.canon.com.au/