Welk statief kopen voor fotografie? Belangrijke eigenschappen en tips

Joris Dijkema

Wat is het beste statief? Een statief voor fotografie is onhandig gezeul of toch niet? Ontdek in dit artikel dat je er soms gewoon één nodig hebt. En als je een statief wil kopen, waar let je dan op? Welke eigenschappen hebben statieven, wat zijn de verschillen, wat zijn aanraders en wat zijn afraders? In dit artikel een aantal tips op een rij zodat je beter weet waarop je let voor je een aankoop doet en een miskoop die ik ooit beging voorkomt!

Voor je verder leest raad ik je trouwens aan om  Gratis het boek De 10 Bouwstenen van Betere Natuurfotografie te  downloaden  >>(klik op de gele tekst).

Ontdek de 10 onmisbare stappen voor krachtige & creatieve fotografie, mijn allerbeste aankoopadvies over de Creatieve Lens (betaalbaar en 100% onafhankelijk), voorkom een miskoop door aankoopadviezen, 50+ inspirerende foto’s met uitleg erbij.

Goed om te weten en uniek, alle adviezen over camera’s & lenzen op dit blog zijn 100% onafhankelijk. Geen belangen bij je aankoop, geen links naar of banden met camerawinkels. Ook word ik op geen enkele wijze gesponsord door cameramerken.

Inhoud

Inhoudsopgave

Vanaf statief of uit de hand?

Misschien fotografeer je liever vanuit de hand, dan ben je flexibel, kan je snel inspelen op situaties en je hoef je geen statief mee te zeulen. Veel mensen beginnen zonder statief, dat gold ook voor mij. Later begreep ik dat sommige vormen van fotografie om een statief vragen en dat mijn fotografie ook echt vooruit ging door een statief te gebruiken. Veel foto’s had ik nooit kunnen maken zonder statief. Zoals  avondfotografie van steden of  landschapsfotografie met langere sluitertijden en water.

Ook wildlife-/vogel- of sportfotografen gebruiken veel een statief als ze een lange telelens gebruiken. Hoe lang houd jij een camera met lens van samen 5 kg uit de hand vast?

Helemaal in het begin kocht ik een heel goedkoop plastic statief van een paar tientjes. In de praktijk merkte ik waarom het een miskoop was en dat een goed statief een investering is die heel lang meegaat. Veel langer dan een camera. Ik had verkeerd bezuinigd…

Eigenschappen van statieven

Hieronder bespreek ik een aantal belangrijke eigenschappen van statieven.

Stabiliteit

Een statief koop je om trillingsvrij te kunnen werken. Als vuistregel kan je aanhouden dat een statief stabieler is als het zwaarder is. Een heel licht statief is misschien prettig om mee te nemen, maar het zal niet erg stabiel zijn.

Het hangt er ook vanaf in welke omstandigheden jij wil fotograferen en of je ambitie hebt om (ook als hobby) wat serieuzer te fotograferen of niet. Gebruik je een statief alleen maar voor die ene keer dat je op vakantie een avondfoto wil maken zonder dat je wat serieuzer wil fotograferen, dan is het begrijpelijk dat je geen zwaar statief wil gebruiken.

In het algemeen raad ik toch een degelijk, stevig statief aan. Daarmee kan je in verschillende situaties fotograferen. Ook bij meer wind, aan zee. Juist dat kunnen de interessante omstandigheden zijn voor de landschapsfotograaf. Ook voor een macrofotograaf is stabiliteit belangrijk. Het kan het verschil zijn tussen een scherpe of onscherpe foto en het voorkomt veel ergernis in het veld. En bovendien zet je je kostbare apparatuur liever op een degelijk statief.

Stabiliteit heeft ook te maken met het materiaal waarvan het statief is gemaakt. Tegenwoordig zijn er ook statieven van carbon, deze zijn lichter dan statieven van aluminium maar bieden toch stabiliteit. Carbon is alleen een stuk duurder.

Goedkopere statieven zijn regelmatig van plastic gemaakt. Bij vrieskou is het dan opletten. Als je het statief wil verstellen en aan wil draaien, dan bestaat de kans dat het breekt.

Minimale hoogte: hoe laag kan het statief?

Als je bereid bent om een degelijk statief aan te schaffen, dan is dit iets om serieus over na te denken. Er zijn nog steeds veel statieven die niet laag bij de grond kunnen worden gebruikt en dat is vaak een heel vervelende beperking. Lage standpunten zijn vaak juist erg mooi. Denk aan macrofotgrafie, veel onderwerpen bevinden zich laag bij de grond. Dan wil je niet dat een statief op zijn laagste nog 70 cm boven de grond staat… Dan word je gedwongen je camera naar beneden te richten en dat betekent een foto die heel vaak echt veel minder mooi wordt. Niet alleen bij macrofotografie, er zijn zoveel vormen van fotografie waarbij je juist graag laag bij de grond wil kunnen werken. Bij avondfotografie kan je daardoor bijvoorbeeld mooi de oude steentjes van een straat beter in beeld brengen.

Statieven die laag bij de grond kunnen, hebben heel vaak een middenzuil (middenkolom) die gekanteld kan worden. De middelzuil staat normaal verticaal en na kantelen horizontaal.

Maximale hoogte: hoe hoog kan het statief?

Wat is de maximale hoogte van het statief? Dit wordt bepaald door de lengte van de poten. Vaak kun je ook de middenkolom nog naar boven uitschuiven. Bedenk dan wel dat je qua stabiliteit gaat inleveren. Het is wel prettig als je staand zonder kromme rug kan fotograferen. De minimale hoogte van een statief vind ik belangrijker dan de maximale hoogte.

Poten: aantal, verstelbaarheid, sluitingen

Als het om de poten gaat, heeft een statief een aantal kenmerken.

Ten eerste het aantal pootsegmenten. Gebruikelijk is dat het statief uit 3 of 4 pootsegmenten bestaat. Hoe meer pootsegmenten en hoe, hoe meer je ook inlevert qua stabiliteit. De pootsegmenten schuiven in elkaar, dus elk volgende pootsegment moet in het vorige passen. Met 4 pootsegmenten zal het statief in principe dunner worden dan met 3. Zelf gebruik ik een statief met 3 pootsegmenten omdat dit meer stabiliteit geeft. Waarom zijn er dan statieven met 4 pootsegmenten? Soms is het dan mogelijk om het statief compacter te maken, zodat het makkelijker vervoert. Stabliteit is voor mij belangrijker dan compactheid.

De verstelbaarheid van de poten is ook belangrijk. Je zult niet altijd op een perfect egale ondergrond staan, dus de poten van een goed statief dienen traploos en makkelijk verstelbaar te zijn. Zo kan je goed inspelen op situaties.

Maximaal draaggewicht

Een statief kan maximaal een bepaald gewicht dragen. De zwaardere statieven kunnen over het algemeen meer gewicht dragen. Het draaggewicht wordt gewoon uitgedrukt in kilogram (kg). Over het algemeen kunnen statieven best een aardig gewicht dragen. Alleen de echte professionele lange telelenzen van 4 of 5 kg per stuk zijn niet voor elk statief (en ook niet voor elke statiefkop) geschikt. Een degelijk statief kan vaak makkelijk de camera en een lens dragen.

Type statiefkop

Bij een statief hoort een statiefkop. Let erop dat je een statiefkop koopt die bedoeld is voor fotografie en niet voor video. Er bestaan verschillen tussen videokoppen en fotografiekoppen. De fotografiekop is vaak flexibeler om snel aanpassingen te maken terwijl een videokop meer ontwikkeld kan zijn om de videocamera rustig te bewegen zonder veel te schokken.

Het is niet vanzelfsprekend dat die bij een statief wordt geleverd. Zeker bij de degelijke statieven wordt apart een kop verkocht. Er zijn verschillende statiefkoppen voor fotografie, zoals:

  • balhoofd. Dit is een statiefkop waarmee je met één knop/hendel de positie van je camera kan wijzigen. De wat duurdere balhoofden hebben ook een frictieknop, waarmee je de weerstand van het balhoofd kan instellen. Als je dan je camera iets anders wil positioneren dan is het prettig als je de weerstand kan instellen. Een balhoofd is over het algemeen prima om te gebruiken, zeker als je begint is het fijn om je camera met 1 knop te kunnen positioneren. Een balhoofd is over het algemeen een logische keuze voor wie wil beginnen met een degelijk statief.
  • driewegkop. Dit is een kop waarmee je de positie van je camera verandert met 3 afzonderlijke hendels/knoppen. Het duurt langer om aanpassingen te maken aan je compositie. Wel kun je uiteindelijk wat preciezer werken.

Foto: balhoofd van manfrotto (statiefkop)

Draagvermogen statiefkop

Een statiefkop heeft net als het statieven zelf een maximaal draagvermogen dat uitgedrukt wordt in kg. Zorg ervoor dat de kop het gewicht van jouw camera, zwaarste lens (+ evt. flitser) makkelijk kan dragen. Je kan hierbij als vuistregel aanhouden dat je ervoor zorgt dat de statiefkop 1,5x het gewicht van je zwaarste lens, camera en evt. flitser kan dragen.

Snelkoppelingsplaat

Een snelkoppelingsplaat is een aanrader. Wat houdt het in? Het is een klein plaatje dat je onder je camera schroeft. Je kan het er gewoon onder laten zitten. Vervolgens kun je die plaat in je statiefkop klikken zodat je je camera snel op je statief kan zetten of juist eraf kan halen. Zonder snelkoppelingsplaat duurt het een stuk langer om de camera op het statief te plaatsen en dat betekent in de praktijk vaak frustratie en momenten missen.

Merken

Er zijn veel verschillende merken van fotostatieven op de markt. Bekende merken zijn bijvoorbeeld (maar niet alleen) Benro en Manfrotto.

Qua modellen zijn er veel mogelijkheden. Een bekend model (bekende lijn) van Manfrotto is bijvoorbeeld de 055-serie. Er zijn natuurlijk meer mogelijkheden. Wie een statief wil gebruiken voor serieuzere macrofotgrafie (de middenzuil is nog flexibeler dan bij de 055-serie), kan ook eens kijken naar de Benro flexserie.

Ontvang nu gratis het boek de 10 Bouwstenen van Betere Natuurfotografie & Ontdek de Creatieve Lens

Gratis Natuurfotografie Boek  downloaden >> (klik op het geel)

  • In deze 10 onmisbare stappen naar krachtige en creatieve natuurfotografie
  • Duidelijke uitleg met 50+ inspirerende voorbeeldfoto’s met uitleg
  • 50 pagina’s waardevolle tips
  • Incl. E-book “Ontdek de Creatieve Lens”, nr. 1 aanrader (betaalbaar & geen verkoop van apparatuur)
  • Sfeervolle voorbeeldfoto’s van cursisten, met deze lens gemaakt
  • Ontvang gratis persoonlijk aankoopadvies op maat: 100% onafhankelijk

Wil jij je echt goed en snel ontwikkelen?

Volg mijn VIP Begeleidingsprogramma >>. Toegang tot alle 300+ Videolessen, stap-voor-stap uitleg, unieke Real-time Praktijkvideo’s (100% meekijken met mijn camera), Maandelijkse Inspiratie-opdracht, Maandelijkse Fotofeedback Video’s, deel foto’s met elkaar in de dagelijks actieve Kijk & Zie Community. Nu met extra Videocursussen.

Bekijk ook deze artikelen:

Stel onderaan je vragen 

Scroll naar beneden. 

  • Ik reageer persoonlijk op jouw vraag (die met dit artikel te maken heeft) en ben 100% onafhankelijk. Er is geen belang bij wat jij koopt.
  • Het is voor mij niet mogelijk en ook niet mijn doel om alle statieven te kennen. Met dit artikel wil ik vooral tips geven over eigenschappen van statieven waarop je zelf kan letten bij een aankoop.
  • Geef even wat informatie: je camera en lenzen die je hebt, wat je wil fotograferen en in welke omstandigheden (ook binnen?) en wat je budget ongeveer is.

Ook interessant voor anderen? Delen mag.